තලප

කට්ටිය වැලි තලප ඕන තරම් කාල ඇති. කැන්ද කොලේ ඔතල දෙන හැලපත් කාල ඇති. ඒත් නිකංම නිකං තලප කාපු අය නම් හොයාගන්න ටිකක් අමාරුයි. අද අපේ තාත්ත හදපු තලප ගුලියක් ගිලින ගමන් කමුබොමු එක මතක් වෙලා මේ ගැන මම දන්න ටික හරි කියන්න ඕන කියල හිතුවා.

වැලි තලප කෙසේ වෙතත් හැලප සහ තලප දෙකම හදන්නෙ කුරක්කන් වලින්. හැලප නම් අපි ගන්නෙ කැවිල්ලක් විධියට වුණත් තලප නම් ඉස්සර ගම්වල මිනිස්සු කුරක්කන් වලින් හදාගත්තු ප්‍රධාන කෑමක්. ඒ කාලෙ හේන් ගොවිතැනේ මූලිකම බෝගයක්ලුනේ කුරක්කන් කියන්නේ. ගම් ගැන හේන් ගැන කියවපු හැම පොතකම වගේ කියන්නෙ හේනට කුරහන් ඉහිනවා කියලනේ. ඒ කියන්නෙ කුරක්කන් වලින් හදපු ආහාර ඒ දවස්වල (සමහර විට ඇතැම් පිටිසර ගම් වල තවමත්) ගැමියන්ගෙ මූලික ආහාර විධියට සලකලා තියෙනවා. ඒ අතරෙ තලප කියන්නෙ ලේසියෙන්ම හදාගන්න පුළුවන් ආහාරයක්.

මේ ගැන ලියන්න ඕන නිසා මම තාත්තගෙන් ඇහුවා කොහොමද හදන්නෙ කියල. වැඩි දෙයක් නෑ. කුරක්කන් පිටි වලට යන්තමින් වතුර එකතු කරල ඒක ලිපේ තියල ගුලි කරගන්න පුළුවන් ගානට එනකල් හැන්දකින් කලවම් කරමින් තම්බනව. ඒකට ලුණු ටිකකුත් දාගන්න ඕනලු. කොහොම හරි ගුලි කරගන්න පුළුවන් ගානට ආවම උණුවෙන්ම හැන්දයි අතයි පාවිච්චි කරල සාමාන්‍ය අඟල් 4ක විතර විෂ්කම්භයක් තියෙන ගුලි හදාගන්නව. මේව තැම්බිල ආවම තද දුඹුරු පාටයි. සාමාන්‍යයෙන් මනුස්සයෙක්ට මේ ගුලි දෙකක් ප්‍රමාණවත් කියලයි මට හිතෙන්නෙ.

තලප නිවෙනකල් තිබ්බොත් කන්න ටිකක් අමාරුයි. ඒ නිසා උණුවෙන් කන්න පුළුවන්නම් හොඳයි. තලප නිකං කන්නත් බෑ. හොඳට උකු තරලයත් වගේ හොද්දක් හදාගන්න ඕන. ගම්වල නමි මේකට හදන හොඳම හොද්ද තමයි කොල්ලු හොද්ද. හොද්ද කිව්වට මේක ඕන දේක හොඳට තැවරෙන ගොඩක් උකු එකක්. මේක රස කරගන්න ඉස්සර නම් දඩමස් පුංචි කෑලි වලට කපල දාල තියෙනවා. නිකං මස් කොල්ලු හොද්දක් වගේ. මම පුංචි කාලෙ අපේ නැන්ද හරක් මස් එකතු කරල හදල දුන්න කොල්ලු හොද්ද එක්ක මම තලප කාල තියෙනවා. ඒ වගේම තාත්ත බිබිලෙ වැඩ කරන කාලෙ ගේන දඩමස් දාලත් වරක් කොල්ලු හොද්ද හැදුව වගේ මතකයි. ඒ තමයි මම කාපු හොඳම තලප එක කියල මට තාමත් කියන්න පුළුවන්. දැන් අපේ තාත්ත නමි හැමදාම හොද්ද අනාගන්නවා. එක්කො දියර ගතිය වැඩියි. නැත්තං කුළුබඩු වැඩියි. (එයා පරිප්පු හැදුවොත් ඒකෙ පරිප්පු වලට වඩා තියෙන්නෙ උළුහාල්, අබ වගේ කුළුබඩු තමයි) මොනව වුණත් හරක් මස් හරි උම්බලකඩ හරි යහමින් දාල හොඳට තුනපහ එක්ක හදල ගන්න කොල්ලු හොද්ද තරම් තලපයත් එක්ක සෙට් වෙන වෙන දෙයක් නෑ.

තලප කෑමත් විශේෂයි ඇත්තටම. තලපය කන්නෙ අර ලොකු ගුලියෙන් ගිලින්න පුළුවන් පුංචි ගුලි හදල ඒක අර හොද්දෙ තවරගෙනයි. හැපිල්ලක් නෑ. හොඳට හොදි තවරගෙන ගිලින්නයි තියෙන්නේ. ඒ නිසාමයි හොද්ද උකු වීම වැදගත් වෙන්නේ. ඒ වුණත් තලප කෑමේ මේ වෙනස් විධිය නිසාම ‍ඇතැම් අයට තලප හරියන්නෙ නෑ. මම නම් අඩු තරමෙ එළවලු කැපිල්ලෙවත් වෙනසක් අපේක්ෂා කරන මනුස්සය හින්ද මේ වගේ වෙනස් කෑම රටාවක් සහිත තලපය පිහිගන්නෙ හරිම කැමැත්තෙන්.

අපේ ගෙදර රෑට බත් කෑමට මම කොමාව පනවල තියෙන නිසා ඉඳි ආප්ප, රොටි, පාන්, තෝසෙ වගේ කෑම එක්ක මාසෙකට වතාවක් දෙකක් තලපෙ වරදින්නෙ නෑ. මම දන්නෙ නෑ කී දෙනෙක්ට මේක බලල තලපය අත්හදා බලන්න හිතුනද කියල. උත්සාහයක් දරන්න බලන්න. මම හිතන්නෙ ගොඩක් දෙනා කැමති වෙයි.